ABSTRAKT
„Ustawa Kamilka” wzięła swoją nazwę od imienia tragicznie zmarłego (w następstwie bestialskiego maltretowania fizycznego i psychicznego) ośmioletniego chłopca z Częstochowy.
Nowelizacja Kodeksu Rodzinnego i Opiekuńczego, czyli tzw. “Ustawa Kamilka”, która weszła w życie 15 lutego 2024 roku (a częściowo obowiązywała już od 29 sierpnia 2023 roku) zawiera szereg rozwiązań dotyczących lepszej ochrony dzieci przed przemocą oraz zapewnienia im kompleksowej pomocy w przypadku skrzywdzenia. To zbiór zasad, które pomagających tworzyć bezpieczne i przyjazne dzieciom środowisko.
Od 15 sierpnia 2024 roku nowe przepisy będą już w pełni egzekwowane przez organy kontrolne Narodowego Funduszu Zdrowia, Państwowej Inspekcji Pracy oraz instytucji samorządowych.
Z tytułu wdrożenia tzw. „Ustawy Kamilka” wzrosła rola i odpowiedzialność podmiotów, w których przebywają osoby poniżej 18. roku życia. Regulacje prawne obejmują placówki opiekuńcze, wychowawcze, resocjalizacyjne, artystyczne, medyczne, rekreacyjne, hobbystyczne, sportowe, muzealne, hotelarskie, a także religijne.
Kandydaci na nauczycieli, opiekunów, wolontariuszy czy instruktorów, którzy mają zostać dopuszczeni do pracy z dziećmi, muszą być zweryfikowani w Krajowym Rejestrze Karnym (KRK), a także w Rejestrze Sprawców Przestępstw na Tle Seksualnym (RSPTS).
Jak podaje Fundacja Dajemy Dzieciom Siłę, która jest ekspertem w obszarze standardów ochrony dzieci, w placówce, która spełnia standardy ochrony dzieci nie mogą pracować osoby mogące zagrażać bezpieczeństwu dziecka, wszyscy pracownicy muszą wiedzieć, jak rozpoznawać symptomy krzywdzenia dziecka oraz jak podejmować interwencję w przypadku podejrzenia, że dziecko jest ofiarą przemocy – w placówce lub w rodzinie. Wszystkie dzieci dowiadują się, jak unikać zagrożeń w kontaktach z dorosłymi i rówieśnikami - w realnym świecie oraz w Internecie. Wszystkie dzieci mają stały dostęp do informacji, gdzie szukać pomocy w trudnych sytuacjach życiowych.
METODYKA
W związku z powyżej przedstawionymi wymogami ustawowymi wszystkie parafie oraz wspólnoty duszpasterskie w Polsce zostały zobowiązane do wprowadzenia standardów „Ustawy Kamilka”.
Co oczywiste, dotyczy to także Parafii Świętego Wojciecha w Radzionkowie, która w ustawowo przewidzianym czasie wprowadza tzw. „Standardy Ochrony Nieletnich” - dzieci, niepełnoletniej młodzieży oraz niepełnosprawnych fizycznie i intelektualnie nieletnich, a także osób życiowo bezradnych.
***
Koordynatorem wdrożenia i stosowania standardów „Ustawy Kamilka” w Parafii Świętego Wojciecha w Radzionkowie jest jej proboszcz, ks. kan. Damian Wojtyczka, dziekan Dekanatu Piekary Śląskie.
Osobami delegowanymi do współdziałania w realizacji projektu „Ustawa Kamilka w Parafii Świętego Wojciecha w Radzionkowie”, są: p. Jacek Glanc oraz p. Magdalena Synecka.
Osoby te odbyły stosowne szkolenie na szczeblu archidiecezjalnym oraz uzyskały zaświadczenie potwierdzające na Wydziale Teologicznym Uniwersytetu Śląskiego w Katowicach w dniu 15 maja 2024 roku.
Szkolenie zostało przeprowadzone przez ks. Karola Faja, koordynatora ds. standardów ochrony dzieci i młodzieży w Archidiecezji Katowickiej oraz s. M. Gabrielę Fajker, dyrektor Centrum Opiekuńczo–Wychowawczego "Nadzieja" w Mysłowicach.
***
W Parafii Świętego Wojciecha w Radzionkowie – zgodnie z wytycznymi – powołuje się też „Parafialny Zespół Prewencyjny”, którego celem jest reagowanie na przejawy jakiejkolwiek krzywdy w przestrzeni parafialnej, szczególnie w gronie podopiecznych dziecięcych i młodzieżowych grup formacyjnych.
Zadaniem „Parafialnego Zespołu Prewencyjnego” jest przyjmowanie zgłoszeń o nieprawidłowościach oraz rzetelne reagowanie na każdą zgłoszoną sprawę oraz prowadzenie szczegółowej dokumentacji.
„Parafialny Zespół Prewencyjny” w Parafii Świętego Wojciecha w Radzionkowie tworzą: p. Weronika Pietryga, p. Weronika Wiśniewska, p. Magadalena Synecka, p. Jacek Glanc, p. Wojciech Tobor i p. Zbigniew Sznober.
***
Wszyscy posługujący w Parafii Świętego Wojciecha w Radzionkowie, a mający kontakt z niepełnoletnimi – księża, siostry zakonne, katecheci, nadzwyczajni szafarze Komunii Świętej, kościelni i zakrystianie, organiści, pracownicy techniczni, wolontariusze, animatorzy grup dziecięcych i młodzieżowych, opiekunowie - mają obowiązek odbyć szkolenie zapoznające z zasadami ochrony nieletnich i stosować je podczas wypełniania swoich obowiązków.
Osoby te mają także obowiązek podpisania odpowiedniej deklaracji, w której zobowiązują się do przestrzegania tzw. „Standardów Ochrony Nieletnich”.
Osoby pracujące bezpośrednio z dziećmi oraz członkowie „Parafialnego Zespołu Prewencyjnego”, zobowiązane są do dostarczenia świadectwa niekaralności.
„Standardy Ochrony Nieletnich” w sposób szczególny mają zapewniać ochronę w zakresie nadużyć i przestępstw seksualnych. Stąd, Koordynator „Ustawy Kamilka w Parafii Świętego Wojciecha w Radzionkowie”, ma obowiązek sprawdzenia osób prowadzących zajęcia z dziećmi i nieletnią młodzieżą w Rejestrze Przestępstw Seksualnych.
***
W Parafii Świętego Wojciecha w Radzionkowie prowadzona jest dokumentacja (przygotowana do wglądu dla uprawnionych organów), w której w wersji skrótowej oraz szczegółowej przedstawione są następujące zagadnienia: najważniejsze elementy standardów ochrony dzieci i nieletniej młodzieży; zasady bezpiecznych relacji księży, opiekunów, animatorów oraz wszelkich „pracowników” parafii z dziećmi pozostającymi „pod opieką” parafii i angażującymi się w grupy formacyjne i katechetyczne; zasady i kryteria bezpiecznych relacji między dziećmi; kwestie równego traktowania i szacunku dla każdej osoby; zasady komunikacji między dziećmi; kwestie szacunku dla cudzej własności; kwestie poszanowania prywatności i przestrzeni wolności osobistej; zasady bezpieczeństwa w kontaktach internetowych oraz informacje na temat cyberprzemocy; wskazówki dotyczące pokojowego rozwiązywania konfliktów; zasady ochrony wizerunku i danych osobowych, a także zakazy stosowania jakichkolwiek form przemocy.
***
Zgodnie z wytycznymi „Ustawy Kamilka”, w Parafii Świętego Wojciecha w Radzionkowie istnieje baza kontaktów interwencyjnych do wykorzystania w przypadku naruszenia poprawnych relacji interpersonalnych pomiędzy dorosłymi a dziećmi lub młodzieżą nieletnią, zwłaszcza – pozostającymi „pod opieką parafii”.
STANDARDY OCHRONY DZIECI W PARAFII ŚWIETEGO WOJCIECHA W RADZIONKOWIE (wersja skrócona)
GENEZA
Wszystkie osoby pracujące lub posługujące w Parafii Świętego Wojciecha w Radzionkowie powinny być świadome, że wobec Chrystusa i Jego Mistycznego Ciała ponoszą odpowiedzialność za bezpieczeństwo osób nieletnich. W związku z tym powinny zachowywać reguły zawarte w Standardach Ochrony Dzieci oraz czuwać nad ich przestrzeganiem przez innych i adekwatnie reagować na przypadki ich łamania.
Standardy Ochrony Dzieci mają przyczyniać się do tworzenia bezpiecznego środowiska dla każdego dziecka, by czuło się ono w przestrzeni Parafii akceptowane, szanowane, dowartościowane i zadbane.
Standardy Ochrony Dzieci określają również sposób reagowania na krzywdę lub niestosowne zachowanie, a także definiują sposób postępowania z osobą krzywdzoną.
Za spełnianie kryteriów wyznaczonych przez Standardy Ochrony Dzieci odpowiedzialna jest każda osoba w Parafii Świętego Wojciecha w Radzionkowie: księża, siostry zakonne, pracownicy wszystkich szczebli, opiekunowie, animatorzy, rodzice, dzieci i młodzież.
NAJWAŻNIEJSZE ELEMENTY STANDARDÓW OCHRONY DZIECI W PARAFII ŚWIĘTEGO WOJCIECHA W RADZIONKOWIE
1.) ZASADY BEZPIECZNYCH RELACJI: DUSZPASTERZ – DZIECKO.
• czuwać nad własną dojrzałością emocjonalną, psychiczną i ludzką;
• starać się o dobór żywo wierzących, rzetelnych, zweryfikowanych i odpowiednio przeszkolonych osób do spełniania funkcji animatorów, wychowawców i opiekunów;
• wspierać rozwój tych osób w zakresie ich dojrzałości emocjonalnej i ludzkiej;
• dbać o respektowanie zasad kultury (wobec nieletnich i między nimi);
• czuwać nad równym traktowaniem wszystkich dzieci, z uwzględnieniem ich szczególnych potrzeb i osobistych uwarunkowań; dbać o przestrzeganie prawa do nienaruszalności cielesnej i prywatności nieletnich;
• organizować działania duszpasterskie w miejscach bezpiecznych;
• utrzymywać możliwie żywy i transparentny kontakt z rodzicami dzieci i młodzieży;
• dbać o przestrzeganie zasad prywatności i ochrony wizerunku oraz danych osobowych nieletnich.
2.) PODSTAWOWE ZASADY ZAPOBIEGANIA ZAGROŻENIOM ZE STRONY: DUSZPASTERZY, ANIMATORÓW, OPIEKUNÓW I PRACOWNIKÓW PARAFII.
• uznanie pozostawiania nieletnich bez opieki za formę zaniedbania ;
• uznanie za patologię wszelkich form przemocy (fizycznej, słownej, emocjonalnej, w tym wszelkich form szantażu);
• zakaz okazywania niechcianej czułości;
• zakaz prób nawiązywania kontaktu w miejscach odosobnionych;
• zakaz prób przekraczania granic nienaruszalności cielesnej;
• zakaz zbyt intensywnego dążenia do osobistego kontaktu;
• eliminacja infantylnych zachowań opiekunów;
• rezygnacja z nadmiernego i indywidualnego obdarowywania prezentami (lub innych form faworyzowania);
• zakaz prowokacji i wciągania w sytuacje dwuznaczne;
• zakaz prezentowania nieodpowiednich i wulgarnych treści (zwłaszcza materiałów o charakterze erotycznym, pornograficznym, obrazującym przemoc lub w inny sposób przyczyniającym się do dyskomfortu nieletnich;
• dbałość o empatię i wrażliwości na potrzeby podopiecznych;
• zakaz proponowania, używania, posiadania lub bycia pod wpływem środków psychoaktywnych;
• zakaz proponowania, używania lub bycia pod wpływem alkoholu.
3.) OGÓLNE ZASADY I GRANICE ZACHOWAŃ POPRAWNYCH I DOPUSZCZALNYCH ZE STRONY: DUSZPASTERZY, ANIMATORÓW, OPIEKUNÓW I PRACOWNIKÓW PARAFII.
• dorosłym i dzieciom nie wolno stosować form jakiejkolwiek przemocy, w tym także kar cielesnych oraz takich, które nosiłyby znamiona przemocy psychicznej (poniżających, upokarzających, ośmieszających, pozbawiających należnego wsparcia, uwagi i miłości, ograniczających relacje rówieśnicze itp.);
• zabrania się zachowań noszących znamiona znęcania się, dokuczania, szykanowania itd., zarówno w sferze psychicznej, jak i fizycznej (tak w bezpośrednich kontaktach, jak i za pośrednictwem mediów społecznościowych);
• duszpasterz, opiekun, pracownik parafii nie może używać środków, języka i metod nieodpowiednich do wieku osoby nieletniej. Dotyczy to zarówno przekazu treści i kontaktów bezpośrednich, jak i kontaktu z wykorzystaniem mediów (tradycyjnych lub elektronicznych). W żadnym wypadku nie wolno w pracy z dziećmi wykorzystywać materiałów epatujących przemocą, zawierających treści obsceniczne, erotyczne, pornograficzne lub inne nieetyczne bądź nieodpowiednie do wieku i wrażliwości odbiorców.
• opiekunom i pracownikom parafii nie wolno częstować nieletnich alkoholem, papierosami, środkami psychoaktywnymi (w tym narkotykami), posiadać środków niedozwolonych przez prawo, ani tolerować ich posiadania i używania przez nieletnich.
• osobom sprawującym opiekę nad dziećmi lub im posługującym nie wolno być pod wpływem alkoholu lub pod wpływem środków psychoaktywnych.
• nie wolno naruszać prawa do prywatności i jej poszanowania oraz naruszać innych dóbr osobistych.
4.) OGÓLNE ZASADY OCHRONY WIZERUNKU DZIECKA ZE STRONY: DUSZPASTERZY, ANIMATORÓW, OPIEKUNÓW I PRACOWNIKÓW PARAFII.
• na fotografowanie nieletnich i upublicznianie ich zdjęć należy uprzednio uzyskać pisemną zgodę rodziców lub opiekunów (za wyjątkiem zdjęć dużych grup, w miejscach publicznych (parafialnych) w związku z informowaniem o wydarzeniach w parafii i duszpasterstwie);
• parafia umożliwiając małoletnim dostęp do Internetu chroni ich przed kontaktem z treściami stanowiącymi zagrożenie dla ich prawidłowego rozwoju (treści erotyczne, pornograficzne, przemocowe itp.). W związku z tym na wszystkich urządzeniach umożliwiających dostęp do Internetu – prócz standardowych zabezpieczeń (oprogramowanie antywirusowe, antyspamowe i firewall) – powinno być zainstalowane i aktualizowane oprogramowanie filtrujące treści.
ZASADY BEZPIECZNYCH RELACJI INTERPERSONALNYCH W GRONIE DZIECI I NIELETNIEJ MŁODZIEŻY
Parafia Świętego Wojciecha w Radzionkowie jest miejscem zapewniającym bezpieczeństwo dzieciom także w grupie rówieśniczej. Kierując się wartościami wypływającymi z Ewangelii, staramy się wpoić naszym parafianom postawę szacunku wobec każdego człowieka – dzieci i dorosłych. Pragniemy, by w relacjach międzyludzkich bliska była im ewangeliczna zasada: „Wszystko więc, co chcielibyście, żeby wam ludzie czynili, i wy im czyńcie” (Mt 7,12a).
Zasady bezpiecznych relacji między dziećmi poznali wszyscy pracownicy i współpracownicy parafii, dzięki czemu mogą oni umiejętnie i adekwatnie do zaistniałej sytuacji reagować na każde niewłaściwe zachowanie czy przemoc.
Również dzieci powinny przestrzegać poniższego kodeksu podczas spotkań w parafii i poza nią, w kontakcie bezpośrednim i wirtualnym.
Kodeks zachowań został opracowany z udziałem dzieci. Weryfikacja zasad bezpiecznych relacji pomiędzy dziećmi odbywać się będzie co dwa lata, a także po każdej sytuacji kryzysowej, jeśli w parafii podjęta zostanie interwencja z powodu krzywdzenia rówieśniczego. Zmiana treści zasad bezpiecznych relacji między dziećmi jest możliwa w każdym momencie na ich wniosek i z ich udziałem.
1. Równe traktowanie i szacunek dla każdej osoby
• Traktuj innych tak, jak chcesz, aby inni traktowali Ciebie.
• Pamiętaj, że każda osoba jest kimś wyjątkowym i szczególnie obdarowanym przez Boga. Należą się jej szacunek i troska o jej dobro.
• Bądź tolerancyjny – szanuj odmienny wygląd, przekonania, poglądy i cechy koleżanek/kolegów.
• Pamiętaj, że przez różnorodność wzajemnie się ubogacamy.
• Masz prawo do zabawy i relacji z każdym dzieckiem, ale pamiętaj, że nie zawsze inne dziecko ma chęć do kontaktu z Tobą w danym momencie. Uszanuj to.
• Zachowaj otwartość i bądź wrażliwy na wszystkie osoby, nawet jeśli nie należą do grona Twoich najbliższych przyjaciół. Nie wykluczaj ich ze wspólnych działań, rozmów i szkolnych aktywności.
2. Zasady komunikacji między dziećmi
• Zachowuj życzliwość i szacunek wobec koleżanek/kolegów.
• Pamiętaj, że każdy ma prawo do wyrażania swojego zdania, myśli i przekonań, o ile nie naruszają one dobra innych osób.
• Słuchaj innych, gdy mówią. Nie przerywaj innym, gdy się wypowiadają.
• Zachowuj kulturę słowa w każdej sytuacji.
• Stosuj formy grzecznościowe.
• Pytaj o zgodę na kontakt fizyczny (przytulenie, pogłaskanie).
3. Szacunek dla cudzej własności, prywatności i przestrzeni
• Szanuj rzeczy osobiste i mienie innych osób.
• Zapytaj, jeśli chcesz pożyczyć od kogoś jakąś rzecz.
• Nie przeglądaj prywatnych rzeczy innych osób bez ich zgody. Każdy ma prawo do prywatności.
• Nie rób zdjęć, nie nagrywaj ani nie rozpowszechniaj wizerunku kolegów/koleżanek i innych osób - bez ich wyraźnej zgody.
• Pamiętaj, że każdy ma prawo do przestrzeni osobistej. Jeśli inna osoba potrzebuje chwili samotności, uszanuj to. Naruszanie tej przestrzeni może rodzić konflikty.
4. Zakaz stosowania przemocy w jakiejkolwiek formie
• Nie stwarzaj sytuacji, w których ktoś czułby się celowo pomijany, izolowany.
• Nie stosuj przemocy; szturchanie, popychanie, kopanie czy siłowe przy- trzymywanie kolegi/koleżanki naruszają jego/jej integralność fizyczną.
• Szanuj przestrzeń intymną kolegów/koleżanek.
• Nigdy nie dotykaj ich w sposób, który może być uznany za nieprzyzwoity lub niestosowny.
• Nie wyśmiewaj, nie obgaduj, nie ośmieszaj, nie zawstydzaj, nie upokarzaj, nie lekceważ i nie obrażaj kolegów/koleżanek.
• Nie wypowiadaj się w sposób obraźliwy o rodzicach kolegów/koleżanek.
• Nie zwracaj się w sposób wulgarny do innych.
• Pamiętaj, że żarty są wtedy żartami, kiedy nikt z ich powodu nie cierpi. Jeśli tak jest, natychmiast zakończ taką zabawę słowną.
• Nie narażaj siebie i innych uczniów na sytuacje zagrażające życiu i zdrowiu fizycznemu czy psychicznemu.
• Nie wyrażaj negatywnych, prześmiewczych komentarzy na temat zachowania, pracy, wyglądu kolegów/koleżanek.
• Nie zabieraj rzeczy należących do innych bez ich zgody.
5. Szacunek w kontaktach internetowych i zakaz cyberprzemocy
• Szanuj innych i traktuj ich tak, jak chcesz, by traktowali Ciebie – dotyczy to wszystkich typów Twojej aktywności, bo po drugiej stronie ekranu jest drugi człowiek.
• Pamiętaj, że cyberprzemoc często zaczyna się od „niewinnych żartów”. Nie każdy ma takie samo poczucie humoru. Uważaj na to, co piszesz i co publikujesz, w Internecie nic nie ginie. W świecie wirtualnym łatwo poruszyć lawinę wzajemnych niechęci, co może doprowadzić do konkretnej formy przemocy.
• Nie udostępniaj kontaktów do innych osób (telefonicznych, mailowych) bez ich zgody.
• Dbaj o swój oraz innych wizerunek w sieci – nie publikuj wrażliwych danych, powierzonych ci informacji oraz zdjęć i filmów ośmieszających innych. Szanuj ich prywatność.
• Chroń intymność swoją i innych. Nie wysyłaj i nie udostępniaj zdjęć lub filmów, które by ją naruszały.
• Sprzeciwiaj się hejtowi, sam nie publikuj obrażających i agresywnych komentarzy oraz reaguj, gdy zauważysz, że ktoś jest poniżany. Nie przesyłaj dalej ośmieszających wiadomości. Zgłoś takie działania odpowiednim osobom.
• Nie prowokuj innych do niepotrzebnych, nieuzasadnionych kłótni. Trolling, świadome poniżanie, nękanie i zaczepki są zachowaniami niedopuszczalnymi.
• Nie wykluczaj swoich rówieśników z grup w mediach społecznościowych z powodu swoich prywatnych niechęci.
• Nie podszywaj się w Internecie pod inne osoby. Takie zachowanie w cyberprzestrzeni jest kradzieżą tożsamości. To jest przestępstwo.
• Jeżeli zauważysz, że ktoś nie wylogował się ze swojego konta, nie wykorzystuj tej sytuacji do działań, które przyniosłyby mu szkodę, ale życzliwie poinformuj go o jego nieuwadze.
• Pamiętaj, że groźby, pomówienia, nawoływanie do nienawiści, prześladowanie, ośmieszanie w cyberprzestrzeni także są karalne. Twoje działania w sieci nie są anonimowe.
6. Sposoby pokojowego rozwiązywania konfliktów
• Wycisz się, uspokój, zatrzymaj niepotrzebną kłótnię, zanim stracisz nad sobą kontrolę. Zastanów się, co chcesz osiągnąć. Jeśli to możliwe, podejmij spokojną rozmowę z drugą stroną.
• Umów się na rozmowę w bardziej stosownych warunkach, w ten sposób zyskasz czas na konstruktywny dialog.
• Powiedz, co według Ciebie jest problemem, co przyczyną nieporozumienia, czego oczekujesz.
• Słuchaj drugiej strony. Dopytaj o jej odczucia i oczekiwania. Podsumuj to, co usłyszałaś/usłyszałeś dla upewnienia się, czy dobrze zrozumiałeś/zrozumiałaś jej komunikat.
• Upewnij się, że Twój rozmówca powiedział wszystko odnośnie do swoich odczuć.
• Wspólnie wymyślcie rozwiązanie satysfakcjonujące obie strony.
• Jeśli nie uda się Wam dojść do porozumienia, poproś o pomoc osobę dorosłą, aktualnego opiekuna grupy. Porozmawiaj o tym z Twoimi rodzicami. Nie rozwiązuj konfliktu samodzielnie.
• Nie bądź obojętny, gdy komuś dzieje się krzywda, zawsze poinformuj o tym osobę dorosłą.
OSOBY I MIEJSCA, GDZIE MOŻNA ZNALEŹĆ POMOC
W sytuacji gdy: doświadczasz przemocy ze strony osoby dorosłej lub innego dziecka w parafii lub poza nią, jesteś świadkiem krzywdzenia innej osoby, dzieje się coś niepokojącego, przeżywasz trudne chwile, nie zostawaj z tym sam/sama. Możesz znaleźć wsparcie!
Blisko Ciebie są osoby, które będą umiały Ci pomóc.
Osoby, do których zawsze możesz się zwrócić w Parafii o pomoc to:
Ksiądz Proboszcz Damian Wojtyczka;
Księża Wikariusze;
A także „Osoby zaufania”:
p. Weronika Pietryga,
p. Weronika Wiśniewska,
p. Magadalena Synecka,
p. Jacek Glanc,
p. Wojciech Tobor,
p. Zbigniew Sznober.
O pomoc możesz też poprosić Twojego opiekuna, animatora i każdego pracownika Parafii, którego darzysz zaufaniem.
TELEFONY KONTAKTOWE
Parafia 32 286-63-55
Kancelaria parafialna 519 546 319
***
800-12-12-12 całodobowy Dziecięcy Telefon Zaufania Rzecznika Praw Dziecka;
+48 32 253 05 00 (całodobowy) Katolicki Telefon Zaufania (Katowice)
116-111 całodobowy telefon zaufania dla dzieci i młodzieży prowadzony przez Fundację Dajemy Dzieciom Siłę. Telefon jest anonimowy i bezpłatny, działa 7 dni w tygodniu, 24 godziny na dobę;
800 100 100 telefon dla Rodziców i Nauczycieli w sprawie Bezpieczeństwa Dzieci (Fundacja Dajemy Dzieciom Siłę)
112 numer alarmowy w sytuacji zagrożenia życia lub zdrowia.
***
Duszpasterz osób pokrzywdzonych
Ks. KAROL FAJ
kom.: +48 510 516 282
e-mail: Ten adres pocztowy jest chroniony przed spamowaniem. Aby go zobaczyć, konieczne jest włączenie w przeglądarce obsługi JavaScript.
Rzecznicy Praw Osób Skrzywdzonych w Kościele
ANNA GAJDA
(psychotraumatolog, interwent kryzysowy, pomoc psychologiczna)
poradnia psychologiczna "Przystań" w Rybniku
kom.: 507 982 107
e-mail: Ten adres pocztowy jest chroniony przed spamowaniem. Aby go zobaczyć, konieczne jest włączenie w przeglądarce obsługi JavaScript.
MARCIN MOROŃ
(psycholog)
poradnia psychologiczna "Przystań" w Katowicach
kom.: 507 982 164
e-mail: Ten adres pocztowy jest chroniony przed spamowaniem. Aby go zobaczyć, konieczne jest włączenie w przeglądarce obsługi JavaScript.
Przystań - Archidiecezjalna Poradnia Psychologiczna w Katowicach
ul. Marii Skłodowskiej-Curie 30/7
Przystań - Archidiecezjalna Poradnia Psychologiczna w Rybniku
ul. Mikołowska 4
www.przystan-poradnia.pl
***************
/opracował: Jacek Glanc/